Hoe maken we als archivarissen gebruik van het internet? Wat zijn de mogelijke voordelen en waar liggen de valkuilen? Op 1 maart 2008 was dit het boeiende thema van de jaarlijkse studiedag van het Forum Afgestudeerden Archivistiek en Hedendaags Documentbeheer. Plaats van afspraak was traditiegetrouw de Vrije Universiteit Brussel.
Patrick Van den Nieuwenhof (zelfstandig erfgoedconsulent) illustreerde via een geanimeerde lezing dat het internet een krachtig wapen kan zijn in de beeldvorming rond archivarissen. Tot het midden van de jaren 1990 waren het immers vooral niet-archivarissen die via de woordcultuur de archivaris als een stereotype karakteriseerden. Sinds de komst van het internet zijn archivarissen steeds meer en meer zichzelf gaan presenteren aan het grote publiek. Ze doen dit via blogs, fora, chatboxen, … Er bestaat nu zelfs een archiefland in het fameuze Second Life. Mogelijkheden ten over dus voor de archivaris om de beeldvorming zelf in handen te nemen. Toch werpen zich verschillende vragen op: is dit wel een kernactiviteit, wat kan er gecommuniceerd worden, voor wie en vooral met welk doel, …? Reflectie dringt zich dan ook op.
Dit bleek eveneens uit de uiteenzetting van Tom Cobbaert (ADVN). Hij analyseerde een praktijkvoorbeeld van Archief 2.0, namelijk de ArchiefWiki. Belangrijk hierbij is dat de gebruikers (ook niet-archivarissen) zelf inhoud aanleveren en op die manier onderlinge discussie uitlokken. Zo willen ze bijvoorbeeld via een digitalisatie van de archiefterminologie, onderlinge discussie en de confrontatie met andere terminologieën tot een vernieuwde archiefterminologie komen. Uit dit ene voorbeeld bleek echter ook dat de geesten vaak nog niet rijp zijn voor deze manier van werken. Desalniettemin sluiten zich steeds meer en meer archivarissen bij allerhande internetcommunities aan om professionele informatie uit te wisselen en zo de archivistiek vooruit te helpen.
Uit het voorgaande blijkt dat het gebruik van het internet en de bijhorende nieuwe communicatiemiddelen zoals blogs, fora, wiki’s, … het laatste decennium in de sector sterk is toegenomen. Betekent dit nu echter dat het internet een goudmijn is voor de archivaris die praktische informatie zoekt? Bart Ballaux (Nationaal Archief Den Haag) toetste dit door op zoek te gaan naar gebruiksvriendelijke informatie betreffende documentbeheer. Hij zocht daarbij op verschillende nationale en internationale websites. Zijn conclusie was niet bijster positief. Hoewel de kwaliteit van de gevonden informatie vaak uitstekend bleek te zijn, bleef ze toch meestal heel algemeen. Bovendien was ze in vele gevallen betalend. Sommige archieven aarzelen ook om informatie inzake documentbeheer en andere onderwerpen on line te plaatsen. Een warme oproep om hier verandering in te brengen was dus op zijn plaats. Ook uit deze lezing bleek duidelijk dat het internet voordelen en kansen biedt maar dat er nog heel wat werk aan de winkel is.
Op de FAAD-Studiedag werd eveneens een nieuwe stuurgroep verkozen. We geven nog even de namen en hun afstudeerjaar mee:
- Tom Cobbaert (2004): voorzitter
- Kaat Knaepen (2001): secretaris
- Frank Scheelings: bestuurslid namens de opleiding
- Mariet Calsius (1999): bestuurslid
- Danique Moors (2006): bestuurslid
- Martijn Vandenbroucke (2002): bestuurslid
- Lawrence Van Haecke (2005): bestuurslid
- Soizik Van Huele (2007): bestuurslid
- Joke Verfaillie (2006): bestuurslid
- Dieter Viaene (2006): bestuurslid